• Organisatie van de zorg

Toegankelijkheid, hervorming en erkenning: wat brengt de toekomst voor geconventioneerde kinesitherapeuten?

Eind maart 2025 werd een belangrijke stap gezet binnen de kinesitherapie in België: een nipte meerderheid van de zorgverleners heeft besloten om geconventioneerd te blijven. Deze situatie roept tal van vragen op over de realiteit in het veld, met name rond de professionele autonomie en erkenning, maar ook inzake de toegankelijkheid van zorg. Dat laatste is zeker in Vlaanderen een probleem, waar het steeds moeilijker wordt om een geconventioneerde kinesitherapeut te vinden. Tussen administratieve complexiteit, verwachtingen rond herwaardering en de evolutie van het beroep bevindt de kinesitherapie zich op een kruispunt. Het vakgebied is verre van statisch; het wordt voortdurend hertekend door opeenvolgende hervormingen, maatschappelijke verwachtingen en technologische vooruitgang.

Afbeelding
Séance de kinésithérapie : un thérapeute manipule l’épaule et le dos d’une patiente allongée sur le côté, pour soulager des tensions musculaires.

Een instrument om toegankelijke zorg te garanderen

Door toe te treden tot de overeenkomst verbinden zorgverleners zich ertoe de vastgelegde honoraria toe te passen. Dit mechanisme is essentieel om te garanderen dat elke patiënt toegang heeft tot kwalitatieve zorg tegen een betaalbare prijs.

Kinesitherapie speelt een centrale rol in het zorglandschap, zowel in de behandeling als in de preventie van tal van aandoeningen. Een brede aansluiting bij de overeenkomst is dus een belangrijke hefboom om de toegankelijkheid van de zorg te waarborgen. Een massale deconventionering zou het risico op ongelijkheden verhogen, in het bijzonder voor patiënten met een bescheiden inkomen of met chronische aandoeningen.

Hervorming van de nomenclatuur: een lopend project

Een van de terugkerende kritieken van kinesitherapeuten betreft de complexiteit van de huidige nomenclatuur. Dit systeem, dat een kader biedt voor terugbetaalbare verstrekkingen, is volgens velen onvoldoende afgestemd op de realiteit op het terrein. Het wordt als te stijf ervaren, brengt een overmatige administratieve belasting met zich mee en leidt soms tot verwarring.

De nomenclatuur wordt dus hervormd, met als doel de werkelijke behoeften van de patiënt beter te weerspiegelen. De hervorming beoogt een flexibeler kader, onder andere door de administratieve vereisten te verlichten en een gedeelde verantwoordelijkheid tussen de voorschrijver, de kinesitherapeut en de patiënt aan te moedigen. 

Een van de geplande vernieuwingen die veel aandacht krijgt, is de mogelijkheid om rechtstreeks toegang te krijgen tot kinesitherapie zonder medisch voorschrift, onder bepaalde voorwaarden. Een dergelijke maatregel zou ervoor zorgen dat patiënten sneller kunnen worden behandeld en zou het zorgsysteem deels ontlasten.
 

Zorg gebaseerd op evidence-based practice

De verbetering van het systeem beperkt zich niet tot administratieve wijzigingen: een volwaardige erkenning van kinesitherapie als autonome medische discipline vereist ook een duidelijke waardering van de wetenschappelijk onderbouwde praktijk (evidence-based practice).

“Behandelingen moeten gericht zijn op duidelijke therapeutische doelstellingen. Eens deze bereikt zijn, is het wenselijk dat de behandeling, in overleg met de patiënt, kan worden stopgezet. Er moet bovendien ingezet worden op de autonomie van de patiënt, onder andere door het aanleren van oefeningen die thuis kunnen worden uitgevoerd, wanneer dat mogelijk is. Kinesitherapie is niet gericht op afhankelijkheid, maar op zelfstandigheid.” Ingrid Vanmechelen, kinesitherapeute en experte bij de Onafhankelijke Ziekenfondsen

Voor patiënten met chronische aandoeningen moeten de sessies echter toegankelijk en betaalbaar blijven. Voor hen is kinesitherapie van essentieel belang om hun levenskwaliteit te behouden.

Digitalisering als hefboom voor vereenvoudiging

Om het administratief beheer te vereenvoudigen en de toegankelijkheid van zorg te versterken, werken de ziekenfondsen al enkele jaren aan digitale platformen die een volledig digitaal beheer van verstrekkingen mogelijk maken: het versturen van dossiers, meldingen, betalingen, ... 

Dankzij tools zoals e-Agreement, eFact en eAttest kan een deel van de facturatie al geautomatiseerd worden. Opdat deze oplossingen ten volle zouden functioneren, is het echter cruciaal dat kinesitherapeuten ervoor zorgen dat hun software compatibel is met deze systemen. De overstap naar een ‘100% digitaal’ systeem is een belangrijke stap vooruit naar een snellere en vlottere verwerking, zeker in een context waarin de nomenclatuur complex blijft.

Remgeld opnieuw onderwerp van discussie

Het remgeld blijft een terugkerend thema in debatten rond gezondheid. Volgens verschillende actoren binnen de sector is het tijd om de werking ervan te herevalueren, onder meer door het reële effect op de toegankelijkheid van zorg te onderzoeken.

Er loopt momenteel een breder debat over de evolutie van het remgeld en over de financiële bijdrage van patiënten in het algemeen. Het doel is om de drempels voor de toegang tot zorg in kaart te brengen en daar evenwichtige oplossingen voor te vinden.

Vlotte communicatie: sleutel tot volledige dossiers

Los van de overeenkomst blijft één aspect van groot belang: een goede uitwisseling van informatie tussen voorschrijver, kinesitherapeut en patiënt. Een goed voorbereid en volledig dossier voorkomt vertragingen in de verwerking of terugbetaling van verstrekkingen. Daarvoor is een grondige kennis van de nomenclatuur nodig, die voor velen nog onvoldoende transparant is. Een heldere overdracht van informatie, digitaal of op papier, is essentieel voor een kwaliteitsvolle opvolging en om behandelingsonderbrekingen te vermijden door ontbrekende of foutieve documenten.