3 op 4 jongeren tussen 16 en 25 is al eens op zoek gegaan naar informatie over gezondheid. Maar voor 1 op 4 van hen is die informatie moelijk tot heel moeilijk om te begrijpen. Slechts iets meer dan de helft kan daarbij ook onderscheid maken tussen betrouwbare informatie en niet-betrouwbare informatie. Deze cijfers werden vandaag gepubliceerd door de Onafhankelijke Ziekenfondsen, naar aanleiding van een symposium over jongeren en hun gezondheid.
Hoe vlot gaan jongeren om met gezondheidsinformatie?
Naar aanleiding van een symposium over jongeren en hun gezondheid, realiseerden de Onafhankelijke Ziekenfondsen een enquête bij een representatieve steekproef van 1000 jongeren tussen 16 en 25 jaar. De resultaten tonen aan dat 3 op 4 jongeren tussen 16 en 25 jaar al eens op zoek is gegaan naar informatie over gezondheid. Voor 3 op 4 jongeren, op zoek naar informatie over gezondheid, was die info ook makkelijk te begrijpen en bruikbaar. Iets meer dan de helft geeft aan het onderscheid te kunnen maken tussen betrouwbare info en niet-betrouwbare info. Dit aandeel stijgt echter wel met de leeftijd: onder de 23 tot 25-jarigen gaat het om 72 %. Maar 1 op 4 heeft het dus wel moeilijk om de info over gezondheid te begrijpen.
Ongeveer 40 % van de jongeren heeft bovendien geen weet van specifieke gezondheidsmaatregelen die op hen betrekking hebben, zoals gratis basis tandverzorging of tussenkomst in de kost van brillenglazen tot 18 jaar, of voorbehoedsmiddelen aan een voordelig tarief (of zelfs gratis) tot de leeftijd van 25 jaar. Die kennis ligt in Vlaanderen ook wat lager dan in de andere regio’s, en in het bijzonder voor wat de gratis basistandzorg betreft (Vlaanderen: 58 % versus Brussels Hoofdstedelijk Gewest en Wallonie: beide 72 %).
Op de impact van media op gezondheid gaat Kathleen Beullens, Hoogleraar aan de School voor Massacommunicatieresearch verbonden aan de KULeuven, dieper in tijdens het symposium: “Een groot deel van de jongeren spendeert meer tijd op media dan ze slapen of naar school gaan. Maar het is belangrijk om te duiden dat mediagebruik en gezondheid een wederzijdse invloed uitoefenen. Je gezondheid bepaalt welke media je gebruikt, en de media die je gebruikt gaan een impact hebben op je gezondheid. Mediagebruik is bovendien niet inherent goed of slecht, het kan zowel een positieve als negatieve impact hebben. Het is wel zo dat we ons niet voldoende bewust zijn van de impact van ons online handelen op anderen, maar evenzeer op onszelf.”
Gezondheidspromotie en onderwijs: onbenutte kansen?
Uit de enquête blijkt daarnaast ook dat onderwijs opvallend laag scoort wanneer gepeild wordt naar wie hen kan motiveren om meer met gezondheid bezig te zijn. Een aspect dat uitvoerig becommentarieerd werd door de sprekers op het symposium.
Ann Ceuppens, Directeur Studies en vertegenwoordiging bij de Onafhankelijke Ziekenfondsen: “Daar schuilt dus zeker potentieel om meer te investeren in een Health in All Policies aanpak, wat een aanpak is die onder andere gepromoot wordt door de Wereldgezondheidsorganisatie om gezondheidsbeleid concreet te maken over beleidsdomeinen en -niveaus heen.”
Xavier Brenez, directeur-generaal van de Onafhankelijke Ziekenfondsen vult aan : “Uit de enquête blijkt dat slechts 17 % van de jongens en 8 % van de meisjes aangeven dat de school hen kan motiveren om met hun gezondheid bezig te zijn. Het onderwijs spoort jongeren dus niet aan om voor hun gezondheid te zorgen. Er is echter een echte paradox, aangezien twee derde van hen zou willen dat de school meer aandacht besteedt aan gezondheidsproblemen, voor zover het risicogedrag betreft zoals alcohol, drugs of seksueel overschrijdend gedrag.”
Op dat laatste aspect gaat ook Wannes Magits van Sensoa dieper in: “Het onderwijs kan een plek zijn om correcte informatie op vlak van seksuele gezondheid door te geven. En dat mag gerust met een meer positieve toon, van jongs af aan en op maat van het kind. Jongeren geven zelf ook aan dat ze dit thema meer willen bespreken op school. Ook in het kader van seksueel grensoverschrijdend gedrag is dit belangrijk. Want je kan beter aangeven wat je niet wil, als je van jezelf weet wat je wel wil.”
Meer uitgebreide resultaten werden deze ochtend gepubliceerd. Daaruit bleken reeds de belangrijkste gezondheidsthema’s waarover jongeren zich zorgen maken: gezonde voeding, lichaamsbeweging, nachtrust en mentale gezondheid. Opvallend is ook dat meisjes zich merkelijk meer zorgen maken wanneer het aankomt op gezondheid, zich meer bezighouden met bepaalde thema’s en sneller het gevoel hebben minder gezond te leven. Die verschillen zijn zeer uitgesproken wanneer het aankomt op lichaamsbeweging en mentale gezondheid. Anderzijds maken jongens zich vaker dan meisjes zorgen over overmatig gamen of smartphonegebruik of hun seksuele gezondheid (onveilige seks, SOA’s, grensoverschrijdend gedrag). Al zijn deze bezorgheden wel veel kleiner dan de thema’s lichaamsbeweging, mentale gezondheid, voeding en nachtrust.
Welke acties onderneemt het ziekenfonds?
Helan Onafhankelijk ziekenfonds, deel van de Onafhankelijke Ziekenfondsen, ondersteunt jongeren in hun weg naar een betere gezondheid via een aantal specifieke voordelen. Denk hierbij aan tussenkomsten voor brillen en lenzen, het lidgeld bij sportclubs of –events, medische apps zoals o.a. SkinVision. Maar ook de preventiebonus van 25 euro bijvoorbeeld waarmee zij o.a. condooms, zonnecrème, gehoorbescherming, fietshelmen kunnen aankopen in de Helan Zorgwinkel.
Naast de fysieke gezondheid, wordt ook de mentale gezondheid belangrijk bevonden. Naast terugbetalingen voor psychotherapie, kunnen jongeren die nood hebben aan een gesprek met een psycholoog terecht bij de Helan Luisterlijn. Via het gratis nummer 0800/88081 heb je recht op 5 gesprekken per jaar. De Luisterlijn werkt onafhankelijk van het ziekenfonds en houdt zich strikt aan het beroepsgeheim.
Jongeren kunnen niet enkel rekenen op financiële voordelen, maar ook op advies. Gerichte campagnes zoals Ziemijnpijn, Musturberen, Toerkedoen, MijnSlaap en Schijfruimtevol hebben als doel drempels te verlagen en duidelijk advies te geven. Zo maken we zorg dragen voor je gezondheid toegankelijker.
Via de Heyo-jeugdvakantiekampen kunnen jongeren tot 18 jaar deelnemen aan vakantiekampen aan een voordelig tarief. Vanaf 2023 verhoogt ook de terugbetaling van andere sport- of jeugdbewegingskampen, tot 190 euro per jaar.
Contact: Liesbeth Roelandt - 0479/21.52.48
