Voor bijna 4 op 10 Belgen blijft het moeilijk om informatie te krijgen en de juiste gezondheidskeuzes te maken

Voor 35% van de Belgen is het vinden, begrijpen en beoordelen van informatie over hun gezondheid moeilijk, tot zelfs zeer moeilijk. Zo blijkt uit de meest recente Europese enquête over gezondheidsvaardigheden tussen 2019 en 2021 (HLS19), georganiseerd door het M-POHL-consortium onder auspiciën van de WHO Europa[1]. De enquête werd in 17 landen uitgevoerd, waaronder België. In ons land kwam de enquête tot stand dankzij een samenwerking tussen de Onafhankelijke Ziekenfondsen en de UCLouvain. De resultaten van de rondvraag in ons land tonen aan dat de Belg een laag gemiddeld niveau van gezondheidswijsheid heeft[2]

Thema
Anders
Datum

Slovenië en Oostenrijk hebben het laagste percentage inwoners dat het "moeilijk" of "zeer moeilijk" vindt om toegang te krijgen tot gezondheidsinformatie en deze te begrijpen of te interpreteren om keuzes te maken rond gezondheid (respectievelijk 14% en 16%). In België en Duitsland is dit 35%. Dat betekent dus dat  de gepercipieerde moeilijkheidsgraad in België en Duitsland het hoogste is van de 17 Europese landen waar de enquête werd uitgevoerd.

Anderzijds valt wel op dat 48% van de Belgen het vinden van informatie als "gemakkelijk" aangeeft en 18%  als "zeer gemakkelijk”, tegenover respectievelijk 59% en 27% in Slovenië.

Kwetsbare groepen

Voor mensen met een lage sociaaleconomische status is de score qua gezondheidsvaardigheden 5,8% lager dan de gemiddelde Belgische score. Voor mensen die zichzelf in slechte gezondheid achten, ligt dit 8,7% lager. Opvallend is wel dat, in tegenstelling tot andere landen, bij ons leeftijd geen rol lijkt te spelen (of in elk geval een minder grote rol). 

Xavier Brenez, directeur-generaal van de Onafhankelijke Ziekenfondsen 
"Als Onafhankelijke Ziekenfondsen willen we de gezondheidsvaardigheden  bevorderen, omdat het ontbreken ervan een ernstige bedreiging voor de volksgezondheid kan vormen en ook bijdraagt tot ongelijkheden op gezondheidsgebied. Het is dus belangrijk om cijfers te hebben, zodat de noden geïdentificeerd kunnen worden én gerichte acties kunnen worden ontwikkeld. Logisch dus dat de Onafhankelijke Ziekenfondsen deze enquête hebben gesteund om zo over cijfers voor België te beschikken". 
  
Stephan Van den Broucke, hoogleraar gezondheidspsychologie aan de UCLouvain en coördinator van de HLS19-enquête voor België 
"België helpt gezondheidsvaardigheden op de Europese kaart te zetten. Met de hulp van de onderzoekers van UCLouvain en de Onafhankelijke Ziekenfondsen kunnen we deze vaardigheden meten in 17 Europese landen."

Methodologie

De enquête werd tussen november 2019 en juni 2021 afgenomen bij volwassenen in 17 (voornamelijk) Europese landen: Oostenrijk, België, Bulgarije, Zwitserland, Tsjechische Republiek, Duitsland, Denemarken, Frankrijk, Hongarije, Ierland, Israël, Italië, Noorwegen, Portugal, Rusland, Slovenië en Slowakije. In België werd de enquête online georganiseerd en namen er 1.000 mensen aan deel. Omdat er methodologische verschillen zijn tussen de landen, bijvoorbeeld op vlak van de methode voor gegevensverzameling, worden de vergelijkingen tussen landen enkel ter illustratie weergegeven. 
  
In het verleden werden soortgelijke enquêtes uitgevoerd in Europa (HLS-EU in 2012) en in België  (een op de HLS-EU gebaseerde studie in 2014 en de Gezondheidsenquête 2018 door Sciensano). Het is de bedoeling om deze enquête in de toekomst te herhalen, met het oog op een monitoring van gezondheidsvaardigheden bij de bevolking. Deze informatie is immers nuttig bij het uitwerken van een nieuw beleid. 

Perscontact: Liesbeth Roelandt - liesbeth.roelandt@mloz.be - 0479 21 52 48


[1] « European Health Literacy Population Survey » door het consortium “WHO Action Network on Measuring Population and Organizational Health Literacy” (M-POHL)

[2] De HIS-enquête 2018 (Health Interview Survey) van Sciensano vertoonde al dezelfde trend: lage gezondheidswijsheid voor 33,4% van de Belgen.