2024 was een jaar van betrokkenheid, dialoog en de gedeelde ambitie om ons gezondheidssysteem veerkrachtiger en inclusiever te maken.
In het kader van toegankelijkheid voor iedereen bieden wij hier de volledige transcriptie van dit jaarverslag aan. Je kan deze lezen in plaats van, of als aanvulling op het PDF-document.
Bekijk hier de volledige PDF van het jaarverslag 2024. Hieronder vind je de integrale tekst:
Xavier Brenez, Directeur-generaal van de Onafhankelijke Ziekenfondsen: “2024 was een jaar van betrokkenheid, dialoog en de gedeelde ambitie om ons gezondheidssysteem veerkrachtiger en inclusiever te maken. De aanhoudende stijging van het aantal mensen in arbeidsongeschiktheid vroeg om actie. We hebben dan ook actief bijgedragen aan een sterker re- integratiebeleid en het versterken van gedeelde verantwoordelijkheden. Die inspanningen zijn cruciaal om mensen vlotter opnieuw aan het werk te krijgen. Toch blijven er belangrijke uitdagingen: een vlottere samenwerking tussen alle betrokken partijen en een slimmer gebruik van data zijn onmisbaar om echt vooruitgang te boeken. We hebben onze boodschappen ook duidelijk laten horen bij het grote publiek, onder andere via spraak- makende studies die we met de media deelden. Enkele hoogtepunten? Onze policy brief over vrouwen en arbeidsongeschiktheid, een analyse van het geneesmiddelengebruik bij jongeren, en onze studie over lage-emissiezones. Daarnaast brachten twee internationale conferenties – één rond preventie, en één rond Healthy Cities – onze prioriteiten nog sterker onder de aandacht. Ook op IT-vlak hebben we belangrijke stappen gezet. We brachten onze behoeften scherp in kaart en werkten aan een langetermijnvisie voor de komende vijf jaar. Zo kunnen we onze IT-architectuur stap voor stap moderniseren en onze projectwerking verder versterken. Tot slot was 2024 een sleutelmoment in de uit- bouw van onze organisatiecultuur. Onze waarden samengebracht onder het acroniem CARE (Customer Oriented, Accountable, Respectful, Empowered) kregen vorm via workshops, evenementen en momenten van verbinding. Ze vormen vandaag de levendige weerspiegeling van wie we zijn en waar we voor staan. Dit jaarverslag vertelt het verhaal van een jaar vol samenwerking, overtuiging en frisse energie. Samen blijven bouwen aan een gezondere, eerlijkere en meer solidaire toekomst."
De Onafhankelijke Ziekenfondsen groeperen drie dynamische en apolitieke regionale ziekenfondsen.
Dankzij deze regionale verankering staan we zowel op taal- als op cultureel vlak dicht bij onze leden.
In 2024 werden voor het eerst interfederale gezond- heidsdoelen vastgelegd door de IMC Volksgezondheid om de komende jaren de basis te vormen en het beleid te prioriteren. De nieuwe Commissie voor Gezondheidszorgdoelstellingen hielp bij het opstellen van de doelstellingen:
Vertrekkende vanuit deze filosofie konden meerdere transversale projecten in 2024 van start gaan. Het gaat onder andere over het opstarttraject diabetes en de zorgpaden rond kinderobesitas, pre- en post abdomi- nale orgaantransplantatie en eetstoornissen.
Op het vlak van geïntegreerde zorg werd het programma ”Zorg en ondersteuning voor zwangere vrouwen, hun kinderen en hun gezin tijdens de eerste 1.000 dagen” voor het eerst uitgerold. Een betere screening en goed gecoördineerde opvolging van deze belangrijke doelgroep vormen de kern. De implementatie van het programma op het terrein botst echter op veel uitdagingen.
Er werd in 2024 verder gewerkt aan de hervorming van het ziekenhuislandschap, de ziekenhuisfinanciering en de nomenclatuur van geneeskundige verstrekkingen voor de artsen.
Ook de toekomstige hervorming van het conven- tiesysteem blijft hoog op de agenda staan. Hoewel de conventiegraad voor logopedisten dankzij een sterk akkoord terug in stijgende lijn zit, blijft dit een knelpunt voor andere sectoren, met name de vroed- vrouwen, kinesitherapeuten, tandartsen en sommige specialisten. Een hervorming is dan ook noodzakelijk, enerzijds in het belang van de zorgverstrekkers, maar vooral om de toegankelijkheid van zorg voor onze leden te waarborgen.
Om helder te communiceren met patiënten over de honoraria van zorgverstrekkers en over het totale kostenplaatje van een behandeling, werden het afge- lopen jaar meerdere maatregelen uitgewerkt:
Ook het verbod op supplementen voor patiënten met een verhoogde tegemoetkoming en het koninklijk besluit “Compensatie voor geneesmiddelen” (sinds 1 januari 2025) zijn maatregelen die de toegankelijkheid voor patiënten moeten verhogen.
De focus op geestelijke gezondheidszorg werd met extra budget verder versterkt. En deels ook door een nieuwe overeenkomst voor eerstelijnspsychologische zorg (ELP) die in 2024 nog meer inzette op preventie en vroeginterventie door de nadruk te leggen op gemeenschapsgerichte interventies en ‘vindplaats- gericht werken’ samen met andere actoren zoals huisartsen en het onderwijs. ELP-zorg werd gratis voor kinderen en jongeren tot en met 23 jaar.
De lange regeringsvorming en moeilijke budgettaire context zorgden voor een woelig slotstuk van het jaar 2024. Door het feit dat het begrotingsvoorstel on hold bleef, werd er geen ruimte gecreëerd voor nieuwe beleidsinitiatieven en konden ook noodzakelijke besparingen niet doorgevoerd worden. Het gevolg hiervan was onder andere dat veel vroedvrouwen en kinesitherapeuten zich deconventioneerden.
Ook in 2024 zetten we ons actief in om de stijging van het aantal arbeidsongeschikten te beperken. Het beleid legt steeds meer de nadruk op re-integratie en responsabilisering van alle betrokken actoren om de terugkeer naar het werk te bevorderen.
Er zijn echter nog belangrijke aandachtspunten: de noodzaak van een nauwere samenwerking tussen de verschillende betrokken partijen en een betere uitwisseling van gegevens.
Sinds 1 april 2024 is het terug-naar-werkfonds ope- rationeel. Het biedt ondersteuning aan werknemers van wie het arbeidscontract werd beëindigd om medi- sche redenen. Deze werknemers moeten eerst een aanvraag indienen bij het RIZIV en ontvangen dan een bon van 1.800 euro. Die kunnen ze gebruiken voor gespecialiseerde diensten zoals loopbaanbegeleiding of gepersonaliseerde coaching. Bedoeling is om hun terugkeer naar de arbeidsmarkt te vergemakkelijken.
Beëindigt de werkgever een arbeidscontract wegens medische overmacht? Dan moet die 1.800 storten in het fonds. Deze bijdrage vervangt de verplichting om een outplacementplan voor te stellen.
De toegang tot het fonds werd op 1 april 2025 uitge- breid naar alle werknemers en werkzoekenden die al meer dan een jaar arbeidsongeschikt zijn.
In 2024 is een nieuw oproepingsbeleid ingevoerd. Dit beleid verplicht de adviserend arts of een lid van het multidisciplinair team om de verzekerde te ont- moeten op bepaalde en verplichte momenten.
Tijdens het eerste jaar arbeidsongeschiktheid (pri- maire arbeidsongeschiktheid) zijn er drie momenten: vóór het einde van de 4e maand en tijdens de 7e en de 11e maand arbeidsongeschiktheid.
Vanaf het tweede jaar arbeidsongeschiktheid (invaliditeit) moet er een contactmoment zijn tijdens de voorlaatste maand voordat de erkenning van de invaliditeit afloopt.
De Ministerraad keurde eind 2024 de oprichting van het TRIO-platform goed. Die oprichting werd dan vastgelegd in een wet die op 31 januari 2025 werd afgekondigd en op 19 februari 2025 in werking trad. Dit platform beoogt een vlottere uitwisseling van medische informatie tussen adviserend artsen, arbeidsartsen en behandelend artsen om de terugkeer naar het werk te vergemakkelijken. Zo is het ook mogelijk om een individueel dossier aan te leggen voor elke verzekerde die een terug-naar-werktraject start.
Het RIZIV heeft eind 2024 de laatste cijfers voor 2023 gepubliceerd. Deze tonen een lichte daling van het aantal gevallen van primaire arbeidsongeschiktheid die zijn beëindigd tijdens het jaar.
Tegelijkertijd zien we een stijging van 4,8% op jaarbasis van het aantal personen in invaliditeit. Eind 2023 waren in België 526.507 personen al langer dan één jaar arbeidsongeschikt.
Het RIZIV heeft in oktober 2024 zijn ‘terug-naar-werk- barometer’ gelanceerd. Deze verzamelt een reeks kernindicatoren in verband met de arbeidsonge- schiktheid van loontrekkenden. Deze indicatoren maken het mogelijk om het terug-naar-werkbeleid maandelijks in detail op te volgen.
2024 stond in het teken van verschillende wijzigingen op het vlak van uitkeringen. Jaarlijkse vakantie, toegelaten activiteit, regels voor vermindering bij zelfstandigen, ...
We blikken even terug!
De belangrijkste wijziging dit jaar: de regelgeving rond jaarlijkse vakantie is aangepast om beter aan te sluiten bij Europese normen. Werknemers kunnen voortaan hun niet-opgenomen vakantiedagen wegens arbeidsongeschiktheid uitstellen, en dit binnen een termijn van maximum 24 maanden. Deze
maatregel stelt hiermee een einde aan de vorige anti- cumulatieregeling tussen vakantie en uitkeringen. Dit is niet alleen goed nieuws voor de verzekerden, maar ook voor onze sector, want deze anticumulatieregeling zorgde voor een zware administratieve werklast.
Een andere nieuwigheid: wanneer een werknemer arbeidsongeschikt wordt tijdens een vakantiepe- riode, kan hij of zij voortaan vragen om deze dagen om te zetten in dagen van arbeidsongeschiktheid, onder bepaalde voorwaarden. Op die manier kan de werknemer voor die dagen recht hebben op een gewaarborgd loon.
De toepassing van de nieuwe regels rond gewaar- borgd loon bij toegelaten activiteit had een negatief effect voor bepaalde werknemers, in het bijzonder voor arbeiders of bedienden met een contract van bepaalde duur van minder dan drie maanden. Ze krijgen dus geen volledig gewaarborgd loon meer tussen de 15e en 30e dag arbeidsongeschiktheid, maar enkel een toeslag voor de uitkeringen. Bij de toepassing van de verminderingsregels in geval van een gedeeltelijke werkhervatting worden deze bedragen wel beschouwd als een volledig loon, waar- door de betrokken verzekerden benadeeld zijn. Om dit recht te zetten, zal het ziekenfonds dit verlies voortaan compenseren door een bijkomende uitke- ring uit te betalen.
Wanneer het ziekenfonds een niet-toegestane activi- teit vaststelt bij een arbeidsongeschikte verzekerde, worden de uitkeringen tijdelijk geschorst in afwach- ting van een medisch onderzoek binnen de 30 dagen. Als voor die periode van opschorting van de uitke- ringen uiteindelijk blijkt dat er geen arbeidsprestaties waren, kan het ziekenfonds voortaan de opgeschorte uitkeringen met terugwerkende kracht uitbetalen.
Deze nieuwe maatregel geldt voor zowel loontrekkenden als zelfstandigen.
Tot nu toe werd een zelfstandige die andere inkom- sten ontving dan deze uit zijn hoofdactiviteit, volledig uitgesloten van uitkeringen voor de betreffende periode. Dit principe had buitensporige gevolgen, vooral voor wie een bijkomende loontrekkende of sta- tutaire activiteit uitoefende met beperkte inkomsten. De regel werd daarom versoepeld: in plaats van een volledige weigering, zullen de uitkeringen voortaan verminderd worden in verhouding tot het ontvangen inkomen.
Ook de regels voor gedetineerden zijn herzien. Zo staan loontrekkenden en zelfstandigen in gevangen- schap nu op gelijke voet voor uitkeringen.
Onafhankelijke Ziekenfondsen | TOTAAL | |||
|---|---|---|---|---|
2024 | 2024/2023 | 2024 | 2024/2023 | |
| Primaire arbeidsongeschiktheid | 568,90 | 15,71 % | 3.019,75 | 13,79 % |
| Moederschap | 178,09 | 4,30 % | 840,45 | 5,03 % |
| Moederschap tijdens invaliditeit | 5,25 | 28,54 % | 22,63 | 18,30 % |
| Borstvoedingspauzes | 0,21 | 11,02 % | 1,03 | 8,42 % |
| Invaliditeit | 1.656,00 | 11,39 % | 9.542,38 | 9,19 % |
| Uitkering begrafeniskosten | 0,00 | 0,00 % | - | 0,00 % |
| Beroepsherscholing | 2,53 | -25,25 % | 10,36 | -22,34 % |
| Werkhervattingspremie | 0,52 | 690,00 % | 3,11 | 658,54 % |
| Totaal | 2.411,51 | 11,81 % | 13.439,71 | 9,91 % |
Onafhankelijke Ziekenfondsen | TOTAAL | |||
|---|---|---|---|---|
2024 | 2024/2023 | 2024 | 2024/2023 | |
| Primaire arbeidsongeschiktheid | 64,83 | 12,24 % | 227,39 | 9,02 % |
| Moederschap | 20,06 | 5,69 % | 69,17 | 2,90 % |
| Moederschap tijdens invaliditeit | 0,21 | -13,24 % | 0,83 | 23,88 % |
| Invaliditeit | 173,16 | 13,62 % | 613,36 | 12,41 % |
| Beroepsherscholing | 0,12 | -21,48 % | 0,38 | -13,64 % |
| Werkhervattingspremie | 0,01 | - | 0,02 | - |
| Totaal | 258,39 | 12,57 % | 911,15 | 10,77 % |
In 2024 werden er binnen onze HR-afdeling heel wat initiatieven genomen die allemaal één doel voor ogen hadden: de onderlinge samenwerking versterken en onze organisatiecultuur
verder uitbouwen. Van het organiseren van sociale verkiezingen tot het stimuleren van een constructieve feedbackcultuur en de lancering van onze vernieuwde waarden – elk initiatief droeg bij aan meer samenhang en effectiviteit in onze teams.
Op 23 mei 2024 mochten onze collega’s opnieuw hun stem uitbrengen tijdens de sociale verkiezingen. Een belangrijk moment waarop de vertegen-woordigers voor de Ondernemingsraad (OR) en het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) gekozen werden. Net als bij vorige edities zorgden we voor maximale toegankelijkheid door elektronische en poststemming mogelijk te maken. Dit jaar stelden drie lijsten zich kandidaat: CGSLB, ACV en ABVV. Meteen na de verkiezing gingen de verkozen vertegenwoordigers aan de slag om hun rol ten volle op te nemen.
Bij de Onafhankelijke Ziekenfondsen geloven we sterk in het belang van open communicatie. Daarom zetten we in 2024 extra in op het uitbouwen van een cultuur van continue feedback. Via het TakeCARE-programma werden er opleidingen en workshops georganiseerd om medewerkers te ondersteunen in het geven én ontvangen van feedback. Het doel? Feedback gebruiken als motor voor groei, samenwerking en ver- trouwen. Via interne communicatiekanalen riepen we ook op tot constructieve intenties in elk gesprek en moedigden we aan om in alle openheid met elkaar in dialoog te gaan, zodat iedereen zich gewaardeerd en ondersteund voelt.
Om samenwerking en zelfinzicht te versterken, startten we in 2024 met de opleiding Insights Discovery. Dankzij dit interactieve traject leren collega’s zichzelf en elkaar beter begrijpen, waardoor er meer ruimte ontstaat voor effectieve samenwer- king en respect voor elkaars verschillen. Verschillende pilootgroepen volgden de opleiding in 2024 al, en vanaf 2025 wordt het programma verder uitgerold naar de overige teams. Met deze gedeelde taal creëren we meer onderling begrip en bouwen we stap voor stap aan sterkere teams.
In 2023 begonnen we met het herdefiniëren van onze waarden, zodat ze nog beter zouden aansluiten bij wie we zijn en waar we naartoe willen. Dat proces kreeg in 2024 concreet vorm via het CARE-project – een acro- niem dat staat voor Customer Oriented, Accountable, Respectful en Empowered. Deze waarden kwamen tot leven tijdens interactieve en speelse workshops waarin alle collega’s betrokken werden. Ze stonden ook centraal tijdens interne events zoals de jaatlijkse barbecue, MutualIT 4 All en onze Mint Live. In de zomer maakten we een video waarin collega’s zelf vertelden hoe ze de CARE-waarden in hun werk tot uiting brengen. Al deze initiatieven brachten ons dichter bij elkaar en versterkten het gedeelde gevoel van betrokkenheid en verbondenheid.
In totaal werden meer dan 35 verschillende profielen aangeworven!
24 medewerkers gingen een nieuwe uitdaging aan binnen onze organisatie.
Op 26 november vond ons jaarlijks symposium editie 2024 plaats, dit keer volledig gewijd aan preventie. Meer dan 200 zorgprofessionals en zowel nationale als internationale sprekers kwamen samen om hun inzichten en onderzoeken te delen. We blikken graag terug op enkele opvallende momenten en boodschappen van de dag.
België besteedt vandaag amper 2% van het totale gezondheidszorgbudget aan preventie. Dat is niet alleen ver onder het streefcijfer van 5% dat de Wereldgezondheidsorganisatie vooropstelt, maar ook lager dan het Europees gemiddelde van 3%.
Onze algemeen directeur Xavier Brenez benadrukte dat chronische aandoeningen – die ongeveer 1 op 5 Belgen treffen – vaak verband houden met levens- stijl: roken, te weinig bewegen, ongezonde voeding, … Studies wijzen uit dat ons gezondheidssysteem slechts 30% invloed heeft op de gezondheid van mensen, terwijl factoren zoals inkomen, opleidingsni- veau en leefomgeving tot 70 à 90% bijdragen aan ons welzijn.
Dr. Julianne Williams (WGO) stelde het Belgische rapport voor over primaire preventie van niet-over- draagbare ziekten. De boodschap was duidelijk: een doeltreffend preventiebeleid vereist een gestructu- reerde en gecoördineerde aanpak, verspreid over meerdere niveaus: het macro-, meso-, en microniveau.
Tijdens een panelgesprek over het WGO-rapport gingen Pedro Facon (RIZIV), Anouck Billiet (FOD Volksgezondheid), David Hercot (Vivalis) en Iris De Schutter (Departement Zorg) dieper in op de uitdagingen van het versnipperde Belgische zorgsysteem. Ze pleitten voor een betere coördinatie tussen de verschillende beleidsniveaus en een consequente toepassing van het principe Health
in All Policies: gezondheid als rode draad door alle beleidsdomeinen. Gemeenschappelijke gezondheids- doelstellingen moeten hierbij het uitgangspunt zijn.
Vincent Fleurke (Nederlands ministerie van Volksgezondheid) en Annemien Haveman-Nies (Universiteit Wageningen) stelden het GLI-programma (Gecombineerde Leefstijlinterventie) voor: een geïnte- greerde aanpak waarbij deelnemers persoonlijk worden begeleid op het vlak van voeding, beweging en gedrag. De resultaten zijn sprekend: gemiddeld verliezen deelnemers 5% van hun lichaamsgewicht en rappor- teren ze een hogere levenskwaliteit. Ruud Saerens (Onafhankelijke Ziekenfondsen) benadrukte dat ook België nood heeft aan een gelijkaardige gezamenlijke aanpak.
Tijdens het debat benadrukten verschillende sprekers welke voorwaarden onmisbaar zijn voor het welslagen van preventieprojecten. Luc Lipkens (Gezond Leven) wees op het belang van wederzijds vertrouwen tussen de mensen op het terrein en hun aanspreekpunten. Dat vertrouwen is cruciaal om de samenhang van acties te garanderen en om deze op lange termijn vol te houden. Professor Bart Van der Schueren (UZ Leuven, BASO) legde de nadruk op een gestructureerde, multidisciplinaire samenwerking – vooral tussen artsen, diëtisten en kinesitherapeuten. Tot slot herinnerde Damien Wathelet (Axxon) eraan dat samenwerking alleen werkt als zorgverleners ook de kans krijgen om zich bij te scholen
én voldoende tijd hebben om hun patiënten goed te begeleiden.
Preventie is veel meer dan een zorgthema. Het vraagt een ambitieuze, sectoroverschrijdende aanpak die ook oog heeft voor de sociale en leefomstandigheden van mensen. Als we de gezondheidsongelijkheid structureel willen aanpakken en de levenskwaliteit van iedereen willen verbeteren, moeten alle betrokkenen – overheden, professionals én burgers – samen de schouders zetten onder een gedeeld preventiebeleid. Alleen zo maken we van preventie een echte pijler van een rechtvaardiger, duurzamer en effectiever gezondheidszorgsysteem.
Alle presentaties en video's van het symposium zijn hier te bekijken
Onze studiedienst voert het hele jaar analyses uit op de gegevens van onze 2,3 miljoen leden. Zo spelen de Onafhankelijke Ziekenfondsen beter in op de noden van hun leden en kunnen ze aanbevelingen op het vlak van het gezondheidsbeleid formuleren.
De waardevolle inzichten die ontspringen uit deze analyses met het brede publiek delen, maakt deel uit van ons DNA. In 2024 deden we dit via verschillende externe communicatiekanalen zoals persmededelingen, podcasts, webartikels en ook via onze eigen nieuwsbrief ‘Health Forum’.
We maken samen een sprong in de tijd en kijken naar enkele impactvolle communicatie-initiatieven van het afgelopen jaar.
Elk jaar gaan er in België 533 levens verloren door resistente infecties.
Een nieuw onderzoek van de Onafhankelijke Ziekenfondsen toont aan dat België de griepvaccinatiedoelstellingen voor 2023 niet heeft gehaald. De vaccinatiegraad voor 65-plussers, chronisch zieken en zwangere vrouwen zit ver onder de WGOdoelstelling van 75%.
Wist je dat bijna de helft van de Belgische jongeren elk jaar terugbetaalde geneesmiddelen gebruikt?
De genderkloof in arbeidsongeschiktheid neemt toe. Tijd voor actie! Daarom formuleerden we 10 aanbevelingen aan beleidsmakers om meer rekening te houden met de genderdimensie binnen arbeidsongeschiktheid.
Ook in 2024 zetten de Onafhankelijke Ziekenfondsen zich opnieuw in voor een kwalitatieve en mensgerichte begeleiding van leden die arbeidsongeschikt zijn. Dankzij een nauwe samenwerking tussen artsen, paramedici en terug-naar-werkcoördinatoren (RTWC), werd er actief ingezet op regelmatige medische evaluaties, nauwgezette opvolging en waar mogelijk re-integratie.
Sinds 1 januari 2024 zijn er drie vaste contact- momenten voorzien tijdens de periode van pri- maire arbeidsongeschiktheid. Deze verplichtingen zorgen voor een betere opvolging, tijdige evaluatie én gepaste begeleiding om langdurige periodes van arbeidsongeschiktheid te voorkomen.
Elke oproeping, evaluatie en begeleiding is een kans om mensen opnieuw perspectief te bieden. Met de invoering van vaste contactmomenten in 2024 werd een belangrijke stap gezet naar een meer gestruc- tureerde, menselijke en activerende aanpak van arbeidsongeschiktheid.
Bij elk van deze momenten wordt de medische situatie opnieuw beoordeeld door een adviserend arts. Als blijkt dat er (rest)capaciteiten aanwezig zijn, wordt het lid doorverwezen naar een terug-naar-werkcoördinator voor verdere begeleiding.
In 2024 hebben de Onafhankelijke Ziekenfondsen hun inzet voor solidariteit en duurzaamheid kracht bijgezet met tal van concrete initiatieven. We blikken graag terug op enkele mooie verwezenlijkingen van het voorbije jaar, die onze wil tonen om een positieve impact te hebben – op mens én planeet.
Onze collega’s hebben zich dit jaar sportief in de strijd geworpen voor het goede doel. Op 26 mei stonden 41 van hen aan de start van de 20 km van Brussel, om in samenwerking met Think Pink de strijd tegen kanker te steunen. Tijdens het weekend van 14 en 15 september trokken 9 collega’s de Ardennen in voor de Doc’Riders 2024. Met een tocht van 100 of 200 kilometer op de fiets verzamelden ze maar liefst 3.250 euro voor Dokters van de Wereld – een bedrag dat wij verdubbeld hebben, om zo mensen in kwetsbare situaties te helpen.
Elke donatie telt wanneer er levens op het spel staan. Omdat de vraag naar bloed constant blijft, organiseerden we ook dit jaar twee inzamelmomenten in samenwerking met het Rode Kruis: eentje in januari en eentje in juni. Dankzij de inzet van 85 collega’s konden we samen 80 bloedzakjes schenken – levensreddend werk waar we trots op zijn.
Naar aanleiding van de landbouwprotesten en de politieke discussies begin 2024, schaarden wij ons samen met andere organisaties achter een open brief die pleit voor meer bescherming van de biodiversiteit. Want een gezonde natuur is essentieel voor onze eigen gezondheid en welzijn. Met dit engagement willen we bijdragen aan een duurzamere toekomst en het behoud van onze ecosystemen.
In 2024 zetten we een nieuwe stap richting meer maatschappelijk verantwoorde samenwerkingen. Onze vernieuwde sponsor- en partnerstrategie zorgt ervoor dat we bewuster kiezen voor projecten die passen binnen onze kernwaarden en prioriteiten. Voortaan beoordelen we alle samenwerkingen op ethische en strategische gronden, met bijzondere aandacht voor gezondheid. Zo vergroten we de impact van onze steun en gaan we zorgvuldiger om met onze middelen.
Via twee praktische workshops gaven we onze medewerkers inspiratie om bewustere keuzes te maken. Tijdens de sessie over groene klei ontdekten ze hoe deze natuurlijke grondstof op een eenvoudige manier kan bijdragen aan hun gezondheid. De zero waste-workshop bood dan weer concrete tips om milieuvriendelijker te consumeren in het dagelijkse leven.
Tijdens de Week van de Mobiliteit nodigden we onze collega’s uit om op een speelse manier stil te staan bij hun verplaatsingsgewoonten. Met een autoloze werkdag en een gezellig ontbijt, een fietstocht door Anderlecht, ludieke fietsparcours en onze deelname aan de “Naar het werk zonder mijn auto”-challenge van Brussel Mobiliteit, maakten we duurzame mobiliteit tastbaar én plezant.
Als zorgende organisatie zetten we ons in voor een duurzamere toekomst. We ondernemen diverse initiatieven die onze ecologische voetafdruk verkleinen en bijdragen aan een gezonder ecosysteem. Met deze inspanningen nemen we verantwoordelijkheid voor onze impact op het milieu en leveren we een positieve bijdrage aan de samenleving en de natuur.
We investeren in een toekomstgerichte infrastructuur om onze energie-efficiëntie te verhogen en onze ecologische impact te verkleinen:
Onze natuurlijke tuin draagt bij aan meer biodiversiteit en een gezond ecosysteem en heeft het NATAGORA Nature Enterprise label. Onze tuin heeft:
We streven naar een circulaire economie door actief afvalbeheer en recyclage:
Deze acties benadrukken onze toewijding aan duurzaamheid en een groenere toekomst. Samen blijven we bouwen aan een evenwichtige en verantwoorde samenleving.
Door slimme keuzes maken we verantwoord gebruik van waterbronnen:
Mobiliteit is een essentieel onderdeel van onze duurzaamheidsstrategie:
Nieuwe projecten, een evoluerend verzekeringsaanbod... Hieronder nemen we je mee door enkele belangrijke momenten van 2024 bij de Onafhankelijke Ziekenfondsen.
In 2024 kende ons gamma hospitalisatieverzekeringen een mooie groei van meer dan 2%. Dat is een sterke heropleving na twee rustige jaren. Deze vooruitgang overtreft onze verwachtingen, zeker in een verzadigde markt waar meer dan 80% van de Belgen al een hospitalisatieverzekering heeft. De groei is vooral te danken aan het stijgende aantal nieuwe aansluitingen, die ruimschoots compenseren voor de lichte stijging van het aantal opzeggingen. Eind 2024 telde ons Hospitalia-gamma bijna 900.000 verzekerden. Ook onze tandverzekeringen zitten in de lift. Dentalia blijft zich gunstig ontwikkelen, en Dentalia Up – nog maar anderhalf jaar geleden gelanceerd – liet een indrukwekkende nettogroei van meer dan 6% optekenen. Deze resultaten tonen duidelijk aan dat onze verzekeringsoplossingen meer dan ooit inspelen op de behoeften van onze leden.
Wat begon als een technische noodzaak, groeide uit tot een breed vernieuwingsproject. Met REPCIN vervingen we het oude systeem voor gegevensuitwisseling door een moderne, snellere online oplossing via geautomatiseerde webservices (XML). Deze vernieuwing verbeterde niet alleen onze processen, maar zorgde ook voor gebruiksvriendelijkere schermen en meer automatisatie voor onze medewerkers. De vernieuwde datastromen vormen een cruciaal onderdeel van onze dienstverlening, want ze bevatten informatie over al onze leden – ook mensen in arbeidsongeschiktheid of die recht hebben op een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden (APA). Intussen werden al 7 oude stromen succesvol omgeschakeld, en binnenkort volgen er nog 12. Zo blijven we klaar voor de toekomst.
In februari 2024 startten we met een pilootfase voor de digitalisering van kinesitherapie, en tegen het einde van het jaar waren bijna 1.000 kine’s digitaal actief. De uitrol verloopt bewust geleidelijk, en we verwachten dat het effect op het terugdringen van papieren attesten in 2025 nog beperkt zal zijn. Toch is dit een belangrijke stap richting een duurzame digitalisering van de sector.
De samenwerking met andere ziekenfondsen wordt elk jaar sterker. Dat leidde in 2024 tot twee concrete resultaten: OpenZorg en OpenMind.
Naar aanleiding van de overheveling van bevoegdheden van het federale naar het regionale niveau, ontwikkelden we samen met de Christelijke Mutualiteiten een systeem om hun Vlaamse Sociale Bescherming (eVSB) managementapplicatie te integreren in ons huidige IT-landschap. Dit systeem vereenvoudigt en automatiseert het beheer van zorgbudgetten, premies en zorgverstrekkingen. Ook de Zorgkas van de Neutrale Ziekenfondsen gebruikt het platform sinds 2021. De uitrol gebeurde in twee fases: vanaf 1 januari 2022 namen ze OpenZorg in gebruik voor het van beheer betalingen via de derde betaler voor zorgverleners en zorgorganisaties. En sinds 1 juni 2024 beheren ze via hetzelfde systeem ook de ledenadministratie, jaarpremies en betalingen van zorgbudgetten. In totaal gaat het om het beheer en de uitbetaling voor bijna 614.000 leden van onze drie onafhankelijke ziekenfondsen.
Met OpenMind stelden we onze berekeningsmotor voor uitkeringen ter beschikking aan de Christelijke Mutualiteiten. Sinds oktober 2024 gebruiken zij dit systeem voor nieuwe dossiers of herval in bij arbeidsongeschiktheid in de algemene regeling. Eerder werd ons systeem al ingezet voor zelfstandigen en moederschapsverlof. Door de uitbreiding is het gebruik van onze berekeningsmotor gestegen van 24% naar 99%.
Sinds 1 oktober 2024 kunnen verzekeringsinstellingen automatisch het recht op verhoogde tegemoetkoming (VT) toekennen aan leden die aan de voorwaarden voldoen – zonder dat zij hier zelf een aanvraag voor moeten doen. Deze belangrijke verandering binnen het systeem van VT op basis van inkomen vroeg om een snelle aanpassing aan complexe regels, zoals het analyseren van periodes zonder inkomen en het controleren van eigendomssituaties. Dankzij de inzet en expertise van onze teams konden we dit succesvol realiseren. Meer dan 14.000 leden van de Onafhankelijke Ziekenfondsen hebben inmiddels de ambtshalve toekenning van het recht op de verhoogde tegemoetkoming genoten.
2024 betekende ook de volledige invoering van Globo bij onze ziekenfondsen Helan en Partenamut – samen goed voor 1.800 gebruikers. Globo is een interface die een 360° view biedt op onze leden en die alle interacties bundelt (telefonische oproepen, e-mails, WhatsApp-berichten) en medewerkers direct toegang geeft tot alle relevante informatie. Dit strategische project, dat al twee jaar in ontwikkeling is, heeft als doel om de reactietijd van onze teams te verbeteren en onze leden een meer gepersonaliseerde dienstverlening te bieden. Daarnaast maakt het een efficiënter beheer van de uitbetalingen mogelijk, dankzij een duidelijker overzicht en een stapsgewijze automatisatie van de processen. Met deze technologie behoren we vandaag tot de 20 meest performante systemen in België – een mooie erkenning van onze innovatiekracht.
45.885 dossiers verwerkt in 2024:
Zorgland:
Verdeling per leeftijd:
Repatriëring per land:
Repatriëring per type vervoer:
In 2023 werd 100 miljoen euro uitgetrokken voor de compensatie van de structurele kosten voor vol- ledig geconventioneerde zorgverstrekkers. Gezien de daling van de inflatie is dat bedrag opnieuw toe- gewezen. Bovendien zijn er gereserveerde bedragen teruggevorderd. Hierdoor kon het volgende gefinancierd worden:
In de tabel op p.24 wordt een vergelijking gemaakt tussen de doelstelling en de uitgaven (in duizenden euro’s). Wat de zuivere uitgaven betreft, is er een bonus van 784 miljoen euro. Deze houdt geen rekening met de niet-toewijsbare bedragen voor 709 miljoen euro, waardoor de toegelaten uitgaven afnemen. Het totaal van al deze bedragen is hoger dan het effect van de groeinorm (+2%) op de begroting 2024 (676 miljoen euro).
Als wij een homogene vergelijking maken, door een reeks begrotingsbedragen te neutraliseren die niet door uitgaven worden gecompenseerd, stellen we een structurele overschrijding van bijna 126 miljoen euro vast.
Er moet namelijk rekening worden gehouden met de volgende elementen:
De tabel toont toont een aantal belangrijke sectoren wat de uitgaven betreft.
De globale overschrijding zegt niet noodzakelijk iets over wat er in de afzonderlijke sectoren gebeurt. In sommige sectoren zijn er sterke budgetoverschrij- dingen, zoals de medische honoraria, farmaceutische verstrekkingen, implantaten, medische huizen en laagvariabele zorg.
Sommige sectoren of diensten worden dan weer serieus onderbenut, zoals thuisverpleging, zieken- huizen, kinesitherapeuten en psychologische bijstand.
België | |||
|---|---|---|---|
| Doelstelling | Uitgaven | Verschil | |
| Initieel bedrag | 37.824.710 | 37.040.943 | 783.767 |
| Niet-toewijsbaar bedrag | -250.000 |
|
|
| Andere niet-toewijsbare bedragen | -295.500 |
|
|
| Overdracht buiten doelstelling | 163.280 |
|
|
| Subtotaal | 37.115.930 | 37.040.943 | 74.987 |
| Correctie inkomsten art. 81/111 | -85.493 |
|
|
| Subtotaal | 37.030.437 | 37.040.943 | -10.506 |
| Voorbehouden bedragen |
| 115.257 |
|
| Homogene vergelijkingsbasis | 37.030.437 | 37.156.200 | -125.763 |
| Onafhankelijke Ziekenfondsen | België | Aandeel Onafh. Zf. | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Rubrieken | Uitg. 2024 | 2023-2024 | Uitg. 2024 | Doelstelling 2024 | Doel.-Uitg. | 2023-2024 | In uitg. | |
| 1 | Medische honoraria | 1.881.821 | 8,1 % | 10.975.857 | 10.800.226 | -175.631 | 7,3 % | 17,8 % |
| 2 | Tandzorg | 300.574 | 14,5 % | 1.496.265 | 1.469.826 | -26.439 | 14,7 % | 20,1 % |
| 3 | Farmaceutische verstrekkingen | 1.332.767 | 10,5 % | 6.577.802 | 6.311.187 | -266.615 | 9,4 % | 16,0 % |
| 4 | Thuisverpleging | 241.504 | 7,1 % | 2.143.601 | 2.286.265 | 142.664 | 7,6 % | 11,5 % |
| 5 | Kinesitherapie | 202.211 | 17,5 % | 1.206.486 | 1.256.783 | 50.297 | 15,7 % | 17,0 % |
| 7 | Implantaten | 144.707 | 6,1 % | 905.791 | 857.387 | -48.404 | 5,4 % | 16,0 % |
| Ziekenhuizen | 1.452.333 | 3,0 % | 8.254.354 | 8.407.841 | 153.487 | 2,4 % | 17,6 % | |
| 10 | Verloskundigen | 9.005 | 7,9 % | 47.950 | 53.235 | 5.285 | 7,8 % | 19,7 % |
| Logopedie | 34.797 | 19,9 % | 188.538 | 203.321 | 14.783 | 19,1 % | 18,3 % | |
| 23 | Medische huizen (forfait arts, verpleeg., kines.) | 74.839 | 16,2 % | 352.258 | 331.247 | -21.011 | 16,6 % | 21,5 % |
| 24 | Psychologische bijstand* |
|
| 162.017 | 208.306 | 46.289 | 39,1 % |
|
| 25 | LVZ: forfaitaire honoraria** | 78.197 | 6,4 % | 438.241 | 420.481 | -17.760 | 5,3 % | 17,7 % |
| 29 | Transversale projecten | 3.030 | 216,4 % | 22.198 | 78.818 | 56.620 | 271,5 % | 16,0 % |
* Psychologische bijstand: de uitgaven van de nieuwe overeenkomst worden beheerd op intermutualistisch niveau en wij beschikken nog niet over de specifieke uitgaven voor de leden van de Onafhankelijke Ziekenfondsen.
** Laagvariabele zorg.