Arbeidsongeschiktheid

Terug aan het werk na arbeidsongeschiktheid: vragen en antwoorden tijdens een geslaagde editie van het ‘salon Rebondir’

Van 17 tot 21 oktober organiseerde de ASBL Job & Sense het ‘salon Rebondir’, met de steun van de Onafhankelijke Ziekenfondsen. Het event richtte zich naar langdurig zieken en trachtte antwoorden te bieden op heel wat vragen omtrent de terugkeer naar de arbeidsmarkt. Dat het thema heel wat mensen raakt, bewees ook de opkomst van het evenement. Niet minder dan 1.300 personen namen deel. Enkele inzichten na afloop van het evenement.
Afbeelding

Langdurig zieken: impact op welzijn en nood aan uitwisseling

De impact op het welzijn van personen in arbeidsongeschiktheid was één van de programmapunten tijdens het salon. Want volgens Statbel zijn langdurig zieken structureel minder tevreden met hun algemene, financiële en relationele levensomstandigheden dan andere sociale groepen (werknemers, gepensioneerden, werkzoekenden, studenten, huisvrouwen/-mannen). Arbeidsongeschiktheid is dus niet alleen een moeilijke periode vanuit gezondheidsoogpunt, maar ook een periode van existentieel, financieel en relationeel leed.

Wie na een lange periode van ziekte wil terugkeren naar de arbeidsmarkt, zit bovendien vaak met heel wat vragen. Dat was ook te merken aan het aantal interacties tijdens het salon. Arts-directeur Philippe Marneth: "Het is belangrijk om de vragen te beantwoorden want het kan eng zijn. Angst voor het lid om rechten te verliezen. Er moet daarom worden benadrukt dat dit helemaal niet het geval is. Bij personen in arbeidsongeschiktheid leeft vaak het misverstand dat het ziekenfonds enkel een controlerende rol vervult. Niets is minder waar. Onze artsen, multidisciplinaire teams en terug-naar-werkcoördinatoren trachten hen zo goed mogelijk te begeleiden tijdens hun periode van ziekte en bij hun terugkeer naar werk.”

Naast betrouwbaar advies en correcte begeleiding, bleek ook het uitwisselen van ervaringen een grote meerwaarde voor de deelnemers aan het event. Victoria De Bauw van de organisatie Job & Sense: “Veel mensen maken hetzelfde mee, ervaren dezelfde soms moeilijke emoties en stellen dezelfde vragen. Mijn boodschap aan al deze mensen: blijf niet alleen. Er zijn veel initiatieven om u te helpen, te steunen en u te helpen terug te keren.” Het feit zich te kunnen uitdrukken en ervaringen onderling te delen, blijkt voor veel langdurig zieken een duwtje in de rug richting herwonnen zelfvertrouwen. Een missend puzzelstukje binnen het huidige beheer van arbeidsongeschiktheid?

Het systeem van arbeidsongeschiktheid staat onder druk 
Jaarlijks worden meer dan 450.000 mensen arbeidsongeschikt, en daarbovenop bijna een half miljoen mensen langdurig arbeidsongeschikt (langer dan 12 maanden). België geeft elk jaar meer dan 10 miljard euro uit aan arbeidsongeschiktheid. Volgens de OESO komt België, in % van het bbp, net na de Scandinavische landen. Ondanks de recente hervormingen voorspelt het Planbureau dat het deel van het bbp dat aan arbeidsongeschiktheid wordt besteed de komende jaren zal blijven toenemen.

De explosieve toename van het aantal langdurig zieken noopt tot maatregelen op de korte termijn. Maar deze kunnen enkel succesvol zijn mits gekaderd binnen een visie op langere termijn, en voldoende doordacht ten opzichte van zowel de andere takken van de sociale zekerheid als de andere betrokken beleidsdomeinen, om een duurzaam rendement te garanderen. Een grondige hervorming belangt zowel de verzekerde aan, als de behandelend arts, de werkgever, de arbeidsbemiddelingsdiensten en de verzekeringsinstellingen.