Preventie

België investeert nog steeds te weinig in gezondheidspromotie

Een derde van gezonde levensjaren verliezen we aan zaken waar we zelf iets aan kunnen doen, door gezonder te leven. Dat bleek onder meer uit een studie van Sciensano en UCL uit 2018. Een ander opmerkelijk feit uit diezelfde studie: België deed het niet zo goed inzake gezonde levensjaren, want we gingen van de 8e naar de 15e plaats in de EU. Preventieve zorg is een manier om die goede gezondheid te garanderen. De gemeenschappen en gewesten, de federale overheid en Europa hebben daarom een prioriteit gemaakt van preventie. 

Afbeelding
Promo santé

In 2018 mochten in België mannen van 65 jaar verwachten dat ze nog 12,5 jaar in goede gezondheid zouden leven en vrouwen 12,4 jaar. Dankzij preventieve zorg kunnen we onze levensverwachting en vooral levenskwaliteit verbeteren. België besteedt alles samen minder dan 3 % van de totale uitgaven op het gebied van gezondheid aan preventie. Daarmee valt ons land onder het Europese gemiddelde. Sinds jaar en dag wordt preventie stiefmoederlijk behandeld in ons gezondheidssysteem, deels omdat er geen verband meer is tussen curatieve verzorging (onder federale verantwoordelijkheid) en preventieve zorg (onder de verantwoordelijkheid van de deelstaten). Nochtans zorgen investeringen in gezondheidspromotie en preventie voor een toename van het aantal gezonde levensjaren. En vooral bepaalde domeinen verdienen de volle aandacht, zoals de alcohol- en tabaksconsumptie (vooral bij jongeren), mentale gezondheid en risico op zelfdoding, gebrek aan beweging en gezonde voeding, opsporing van bepaalde kankers en blootstelling aan bepaalde milieurisico’s.

Burger wil preventie

Bovendien tonen alle opiniepeilingen aan dat de burger preventie belangrijk vindt en er dus ook meer middelen aan moeten worden toegekend. Maar de bevolking beseft ook dat het niet enkel lukt met meer middelen: er is ook nood aan een daadkrachtig beleid dat de levenskwaliteit verbetert. En om dat goed te kunnen doen, is het noodzakelijk dat we bepalen welke doelstellingen we willen bereiken met ons gezondheidsbeleid. En we moeten vastleggen hoe we dat gaan doen. Op die manier kunnen we de versnippering van de bevoegdheden beter beheren.

Strijden tegen kanker

Meer dan 80 % van de bevolking vindt dat de strijd tegen kanker als prioritair moet worden beschouwd. Dit toont aan dat er een draagvlak is voor de bestaande opsporingsprogramma’s voor borst-, baarmoederhals-, en darmkanker. Hoe meer mensen deelnemen aan deze programma’s, hoe beter we kanker kunnen aanpakken. Het is dus belangrijk om deze onderzoeken extra in de verf te zetten en de bevolking aan te sporen om deel te nemen.

Zo lanceerde Brussel onlangs een nieuwe campagne om de Colotest te promoten. Deze test spoort bloed op in de stoelgang om zo een mogelijke darmkanker in zijn vroegste fase op te merken. Op de website Dikkedarmkanker Opsporing (depistagecancer.be) kunnen Brusselaars een formulier invullen, waardoor ze kunnen achterhalen of ze recht hebben op een Colotest. Zo ja, dan kunnen die mensen een test aanvragen bij hun Brusselse apotheker.

Ook Europa is bezig met een uitgebreid kankerplan. Ursula von der Leyen, president van de Europese Commissie, engageerde zich tot een ‘‘Europees plan voor de bestrijding van kanker dat de lidstaten moet helpen bij de preventie en behandeling van kanker’’. Daarbij gaf ze aan Stella Kyriakides, Europees Commissaris voor Gezondheid, de opdracht om een plan op te stellen om kanker in Europa aan te pakken. Dit plan spreekt zowel over preventie, diagnose en de behandeling van kanker, als over palliatieve zorgen. Europa wil de verschillende deelstaten steunen in hun gevecht tegen kanker. De Belgische regering reageerde al positief op het Europese Kankerbestrijdingsplan, maar benadrukte ook dat een uniforme Europese benadering voor preventie noodzakelijk is. Ook Health Literacy en gezondheidsongelijkheid moeten gecoördineerd worden aangepakt, waarbij zowel bevolking als gezondheidsprofessionals betrokken zijn.

Lees hier meer over het Europese Kankerbestrijdingsplan.