Luchtverontreiniging leidt tot meer arbeidsongeschiktheid en verhoogt de nood aan geneeskundige verzorging

Een nieuwe studie van de Onafhankelijke Ziekenfondsen in samenwerking met de KU Leuven toont hoe de Belg vandaag de dag ziek wordt van luchtvervuiling. Wanneer de luchtvervuiling piekt, gaan chronische patiënten sneller naar de huisarts. Daarnaast blijkt luchtvervuiling er mee voor te zorgen dat personen door mentale problemen in arbeidsongeschiktheid afglijden. Dat bevestigt een tweede studie van de Onafhankelijke Ziekenfondsen.
Thema
Milieu
Datum

De eerste studie vergelijkt de gegevens over luchtvervuiling met de cijfers over de terugbetaling van geneeskundige verzorging bij haar leden. Ze houdt rekening met de bezoeken van chronische patiënten aan hun huisarts (op basis van 1.112.978 raadplegingen). Daarbij focust de studie vooral op de volwassenen die aan hypertensie of depressie lijden. Dit zijn immers de uitschieters bij de chronische ziekten. Ook de gegevens over de arbeidsongeschiktheidsverklaringen omwille van mentale aandoeningen (12.270 gevallen) geven inzicht in de impact van luchtverontreiniging. De tweede studie is de eerste grootschalige studie waarin een verband wordt gelegd tussen luchtverontreiniging en afwezigheid op het werk. De verontreinigingspieken kunnen gepaard gaan met een toename van het aantal personen dat als arbeidsongeschikt wordt erkend of dat langdurig afwezig blijft van het werk omwille van mentale aandoeningen. De volledige studie kan op aanvraag verkregen worden.

Context

Depressie

Een toename van luchtvervuiling veroorzaakt een toename van nieuwe gevallen van arbeidsongeschiktheid omwille van mentale aandoeningen. Ze veroorzaakt ook een toename van het aantal consultaties bij de huisarts van de personen met een depressie.

toename in luchtvervuiling

Hypertensie

Een toename van de luchtvervuiling veroorzaakt een toename van de consultaties bij de huisarts voor de personen met hypertensie.

toename in luchtvervuiling - hypertensie

Opvallendste vaststellingen

  • Een toename van 5 microgram stikstofdioxide per kubieke meter leidt tot 3,4 % meer bezoeken aan de huisarts bij mensen met een hoge bloeddruk en 3,1 % meer bij mensen met een depressie.  
  • Bij een toename van 0,5 microgram zwarte koolstof per kubieke meter lucht, zijn er 2,4 % meer bezoeken aan de huisarts van mensen met een hoge bloeddruk en 1,7 % meer bezoeken van mensen met een depressie.

Op bepaalde dagen is er zelfs een vermenigvuldiging van de vernoemde metingen van de vervuiling en zijn de effecten op de gezondheidszorg aanzienlijk. Elke dag komen er zwarte koolstof- en stikstofdioxidedeeltjes in de atmosfeer terecht, vooral als gevolg van de verbranding van fossiele brandstoffen zoals diesel.

Arbeidsongeschiktheid omwille van mentale aandoeningen

De verontreinigingspieken kunnen gepaard gaan met een toename van het aantal personen dat als arbeidsongeschikt wordt erkend of dat langdurig afwezig blijft op het werk omwille van mentale aandoeningen.

  • Zo blijkt dat een toename van 5 microgram stikstofdioxide per kubieke meter lucht het risico op arbeidsongeschiktheid verhoogt met 4,2 %.  
  • Een stijging van 0,5 microgram zwarte koolstof per kubieke meter verhoogt datzelfde risico met 3,2 %.

Het verschijnsel kan bijna het hele jaar door worden waargenomen. Enkel in de winter brengen de mensen minder tijd buitenshuis door en worden zij dus minder blootgesteld aan luchtverontreiniging.

Experts aan het woord...

Professor Tim NAWROT, milieu-epidemioloog aan de KU Leuven en UHasselt:

Luchtvervuiling is niet iets waarvan we onmiddellijk denken dat het een impact heeft op onze mentale gezondheid. Er is echter een groeiende hoeveelheid bewijs tussen blootstelling aan luchtverontreiniging en geestelijke gezondheidsproblemen. De kleinste stofdeeltjes kunnen effecten ver buiten de longen hebben.”

Xavier BRENEZ, Directeur-generaal van de Onafhankelijke Ziekenfondsen:

Wij roepen de federale en gewestelijke ministers op om actie te ondernemen om de luchtverontreiniging te bestrijden en om de goedkeuring van de nieuwe richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie op Europees niveau te steunen op vlak van luchtvervuiling. Zeker nu, enkele weken vóór de Europese top en de internationale klimaatconferentie, is het belangrijk dat we ons bewust worden van het enorme effect dat klimaatverandering en luchtvervuiling op de volksgezondheid hebben.”

Lees ook het standpunt van Xavier Brenez: Zorgen voor het klimaat is ook zorgen voor onze gezondheid