Het antibioticagebruik in België

Antibioticaresistentie is wijdverspreid in Europa. Antibioticaresistentie wordt gezien als één van de belangrijkste uitdagingen voor de publieke gezondheid(zorg): het heeft een impact op gezondheidszorguitgaven, de slaagkans van behandelingen en kan zelfs resulteren in overlijden. Daarom is het belangrijk om rationeel met antibiotica om te springen.

Thema
Geneesmiddelen
Datum
analyse consommation antibiotiques en Belgique

België heeft een bovengemiddeld gebruik van antibiotica, vergeleken met andere Europese landen. Zowel in 2019 als in 2021 lag de afgeleverde standaard dagdosissen per 1000 inwoners per dag (DID) in publieke officina, dus buiten het ziekenhuis, duidelijk hoger dan het Europese gemiddelde: respectievelijk 19.8 en 16.0 DID in België ten opzichte van 18.3 en 15.0 DID in Europa. Ook lag het gebruik in België daarmee meer dan dubbel zo hoog als in Nederland (respectievelijk 8.7 DID in 2019 en 7.6 DID in 2021) maar wel lager dan in Frankrijk (respectievelijk 23.3 DID in 2019 en 19.9 DID in 2021).

Met deze studie willen we nieuwe inzichten bieden in het antibioticagebruik. Het doel is vierledig.

  • Ten eerste beschrijven we de evolutie van het ambulante antibioticagebruik in België tussen juli 2016 en juni 2023. We hebben specifieke aandacht voor de evolutie sinds 2020. Covid-19 had immers een impact op alle onderdelen van onze samenleving, zo ook op de consumptie van geneesmiddelen. In een vorig onderzoek toonden we reeds dat het antibioticagebruik zeer sterk daalde tijdens de lockdowns. Het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) stelde eveneens een sterke daling vast van de ambulante consumptie van antibiotica tussen 2019 en 2020: van 19.8 naar 15.3 DID en vervolgens dus weer een toename in 2021 naar 16.0 DID. Deze evolutie zien we ook in andere Europese landen.
  • Ten tweede evalueren we of enkele doelstellingen betreffende het correct gebruik van antibiotica gehaald worden. Deze doelstellingen werden opgesteld door de Belgische Commissie voor de coördinatie van het antibioticabeleid (BAPCOC) en geïntegreerd in het One Health AMR actieplan. Daarnaast beschouwen we ook doelstellingen van de WHO7 en het KCE zoals vooropgesteld in het performantierapport van 2019.
  • Ten derde bestuderen we het profiel van de gebruikers van antibiotica aan de hand van een aantal persoonskenmerken. Dit laat toe beter te begrijpen bij wie het hoge gebruik in België zich situeert.
  • Ten vierde bestuderen we het voorschrijven van antibiotica tussen en binnen de verschillende geneeskundige specialisaties, zoals huisartsen kinderartsen en stomatologen. We bestuderen eveneens tandartsen.

Lees de volledige analyse.